2022-imi aggustip ulluisa 22-ianni nunatsinni iliuusissaq nutaaq, meeqqat isigiarsuttut amerlanerusut piffissaagallartillugu paasineqarnissaannik qulakkeerisussaq, aningaasaateqarfimmit Synoptik-Fondenimit saqqummiunneqassaaq. Meeqqat tappissusaannik ukkassineq nukittorsarniarlugu iliuuserisami, meeqqani tallimat arfineq marlullu akornanni ukiulinni, tappissutsikkut ajornartorsiutaasinnaasunut ersiutit qulaaluat saqqummiunneqassapput. Ersiutit ulluinnarni perorsaasunit ilinniartitsisuniillu maluginiarneqarsinnaasut- meeraaqqerisulli, peqqinnissakkut sullissisut allat isarualerisullu ukkasseqataaffigisinnaasaataaq. Ilisimasaqarnerulernerup siunissami meeqqanik paasineqaratik isigiarsuttunik ikilisitseqataasinnaanera, iliuuseqarnermi neriuutaavoq. Atortussat nunatsinni atuarfinnut, meeqqerivinnut, meeraaqqerisunut, Peqqinnissaqarfimmut tamarmut isarualerisunullu nassiussuunneqassapput.
Meeqqat misissortittarnerinut atatillugu tappissusaat misissorneqartaraluaq, meeqqat isigiarsuttut tamakkeqajarnagit piffissaagallartillugu paasineqartarmata, minnernut atualeqqaarneq ajornakusoorsinnaasassaaq. Nunatsinni nutaamik iliuuseqarneq, inersimasut amerlanerusut meeqqanik isigiarsuttunik malussarsinnaasunngorlugit piginnaaneqarlualersitseqataassaaq.
Atortussanut- kikkullu atortussanik pissarsinissaannut tunngatillugu- nunatsinni pisortat ilinniagallillu suleqatigalugit- suliniut nunatsinnut naleqqussagaavoq. Suliniut Peqqissutsimut Naalakkersuisoqarfiup, nunatsinni Peqqinnissaqarfiup aningaasaateqarfiullu Synoptik-Fondip akornanni suleqatigiissutaavoq.
Iliuuseqarnermi isigiarsuttuusinnaanermut ersiutaagajuttunik- soorlu niaqorlunnerartarnermik, ukkassilluarsinnaannginnermik aalassarissutsimullu tunngatillugu unammilligassaqarnermik, inersimasut amerlanerusut ilisimasaqartilernerisigut, meeqqat isigiarsuttut amerlanerusut piffissaagallartillugu paasineqartarnissaat, Synoptik-Fondimit anguniagaavoq. Taamaammat iliuuserisaq nutaaq una inersimasunut ulluinnarni meeqqanik qanimut najuisunut saaffiginnissutaavoq. Iliuuserisaq, nuna tamakkerlugu ilinniartitsisut perorsaasullu aammali meeraaqqerisut, peqqinnissakkut sullissisut allat isarualerisullu suleqatigalugit ingerlanneqassaaq. Isigiarsuttuunermut ersiutit qulaaluat ulluinnarni pinnguarnermi ilinniartitsinermilu maluginiarneqarsinnaasut paasissutissiissutiginerisigut, ilinniagallit taakku meeqqat isigiarsuttut maluginiarsinnaanissaannut ilisimasaqalissapput eqqumaffiginninnerulissallutillu.
Meeqqani isigiarsuttuussinnaanermut ersiutit qulaaluat inersimasunit maluginiarneqarsinnaasut allagartarsuanngorlugit suliat, atortussani nunatsinni atuarfinnut, meeqqerivinnut, Peqqinnissaqarfimmut isarualerisunullu nassiussuussassani ilaapput. Atortussanut ilanngunneqarportaaq, allagartarsuit sulisut isersimaartarfiinut, klasseværelsinut, nakorsiartitsivinnut assigisaannullu takuneqarsinnaanngorlugit ullullu tamaasa ersiutinik taakkunannga qulaaluanik eqqaasitsisartussanngorlugit, nivinngarneqarnissaannut kaammattuut.
Ilinniartitsisutut perorsaasutulluunniit meeqqap isigiarsuttuusinnaaneranik pasitsaassinermi, meeqqaap angajoqqaavisa oqaluunnissaat meeqqallu meeraaqqerisumit nakorsamilluunniit takutinnissaanut kaammattornissaat innersuussutaavoq.
Iliuuserisami allagartarsualiap saniatigut, meeqqat tappissusaat pillugu isumassarsiorfissamik, Peqqinnissaqarfimmut meeraaqqerisunullu agguaassamik suliaqartoqarpoq. Isumassarsiorfissaq pisariitsumik ataatsimut isiginnilersitsissaaq, meeraaqqerisuniillu peqqinnissakkullu sullissisunit allanit isigiarsuttuunerup sapinngisamik piaarnerpaamik paasineqarnissaanut ikorfartuutaassalluni.
Isumassarsiorfissaq isit pillugit immikkut ilisimasalinnik suleqateqarluni suliarineqarpoq, meeqqaallu tappissusaat pillugu ilisimasanik nutaanerpaanik tunngaveqarluni (iliuuserisami tunuliaqutaasoq takuuk). Isumassarsiorfissaq kingorna nunatsinni ilinniagalinnit piukkunnarsarneqarpoq.
Isumassarsiorfissamut ilanngullugu peqqinnissaqarfiup -tassanilu ittut meeraaqqerisut- tappissutsimik misissuinermi atortut nutaat, meeqqanut immikkut piukkunnarsakkat, pissarsiarissavaat. Tappissutsimik misissuinermi atortunut ilanngunneqassaaq video tappissutsimik misissuinerup pitsaanerpaamik qanoq ingerlanneqarsinnaaneranut ilitsersuut.
2013-imili aningaasaateqarfiup Synoptik-Fondip” Meeqqat Inuusuttullu tappissusaat pillugu suliniut /Projekt Børn og Unges Syn” qulequtsiullugu danskit meerartaasa akornanni isigiarsuttuuneq suussusersineqanngitsoq ukkappaa. Tamatumani Danmarkimi meeqqat tappissusaannik aaqqissuussamik misissuisoqartaraluaq, meeqqat isigiarsuttut siusinnerusukkut paasineqarsinnaanissaasa pikkoriffigineqarnerulersinnaanera, inerniliussat ilagaat.
Meeqqani isigiarsunnerup paasineqarnissaanik ukkassinermik nukittorsaanissaq siunertaralugu, Komiteen for Sundhedsoplysningip Synoptik-Fonden sinnerlugu Barnets Syn qulequtsiullugu suliniummi, meeqqat isigiarsunnerannut toqqammavissanik tutsuiginarsakkanik qulaajaaneq 2019-imi ingerlappaa. Danmark, Norge aamma Sverige qulaajaaviupput. Qulaajaanerup meeqqani isigiarsunnermut toqqammavissanik tutsuiginartunik toqqaasoqarsinnaannginnera, kisiannili uuttuutit nunani taakkunani nassuiarneqartut – ilisimatuussutsikkut allaaserisat, pisortat maleruagassiaat kiisalu paasissutissat peqqinnissamut tunngatilugu kattuffinneersut akimorlugit annertuumik assigiissuteqarnerat takutippaa.
Tamatuma kingorna peqqinnissamik ilinniagalittut aqutsisoqatigiit* toqqammavissanik maluginiarneqarsinnaasunik qulaaluanik, iliuuseqartunit ingerlateqqinneqartunik, toqqaapput.
Meeqqat tappissusaat pillugu ilisimatuussutsikkut misissuineq
Komiteen for Sundhedsoplysning toqqammavissanik qulaajaasuuvoq.
Qulaajaanermi Danmark, Norgimi Sverigilu akimorlugit ingerlanneqartumi makku ilaapput:
*Aqutsisoqatigiit tassaapput:
Kalaallit Nunaanni Peqqinnissaqarfik Peqqissutsimullu Naalakkersuisoqarfik suliniummi peqataanerat pillugu qutsavigaagut, nakorsarlu Nick Duelund suliniummik piukkunnarsaaneranut immikkut qutsavigalugu.
Allagartarsuaq
Allagartarsuup imarai meeqqani tallimat arfineq marlullu akornanni ukiulinni tapissutsikkut ajornartorsiutinut- inersimasunit ulluinnarni nakkutigineqarsinnaasunut- ersiutaagajuttut qulaaluat
Allagartarsuaq kalaallisooq aajuk
Allagartarsuaq kalaallisooq inniminneruk
Isumassarsiorfissaq
Isumassarsiorfissaq Peqqinnissaqarfimmi tassanilu meeraaqqerisuni atugassanngorlugu suliarineqarpoq. Isumassarsiorfissaq, tappissutsimik misissuineq tamatumunngalu atortussat tappissutsikkullu ajornartorsiutit pillugit ilisimasanik imaqarpoq, meeqqanilu tallimat arfineq marlullu akornanni ukiulinni, tappissutsikkut ajornartorsiutaasinnaasunut ersiutit qulaaluat itisiliivigineqarlutik.
Isumassarsiorfissaq kalaallisooq aajuk
Isumassarsiorfissat kalaallissooq qallunaatoorlu inniminnikkit
Angajoqqaanut filmiliaq
Meeqqap tappissutsikkut ajornartorsiutaata qanoq ilillugu paasillugulu iliuuseqarfiginerata angajoqqaanit oqaluttuarineqarnera tusarnaaruk.
Meeqqap tappissutsikkut ajornartorsiutaata qanoq ilillugu paasillugulu iliuuseqarfiginerata angajoqqaanit oqaluttuarineqarnera tusarnaaruk.
Ilinniagalinnut filmiliaq
Tappissutsimik misissuinermi najoqqutassiaq meeqqallu tappissusaannut tunngatillugu maluginiagassat.
Ersiutit qulaaluat meeqqani maluginiarsinnaasatit isigiarsuttuunermik tikkuussisinnaasut makku maluginiakkit/eqqumaffigikkit.